เมล็ดปาล์มน้ำมัน ในช่วงเวลาใด? ที่สำคัญต่อพัฒนาการเจริญเติบโต

ช่วงเวลาใดของเมล็ดปาล์มน้ำมัน ที่สำคัญต่อพัฒนาการเจริญเติบโต? เพื่อตอบข้อสงสัยในข้อนี้ งานวิจัยนี้จึงได้ศึกษาพัฒนาการของเมล็ดปาล์มน้ำมันพันธุ์ดูรา (Dura) หลังจากที่ได้รับการผสมเกสร ทำการวิจัยโดยการติดตามศึกษาพัฒนาการมวลและขนาดของเอนโดสเปิร์ม และวัดความยาวของเอมบริโอ ทุก 2 สัปดาห์ โดยได้ข้อสรุปดังนี้

ปาล์มน้ำมันเป็นพืชดอกที่มีการปฏิสนธิ 2 ครั้ง (double fertilization) คือ

• ละอองเกสรของเพศผู้ (sperm nuclei) ตัวที่ 1 จะไปผสมกับไข่ (egg nucleus) แล้วเติบโตไปเป็นเอมบริโอ ซึ่งจะพัฒนาไปเป็นส่วนของรากและต้นของปาล์มต่อไป
• ละอองเกสรตัวที่ 2 จะไปผสมกับ โพลาร์นิวคลิไอ (polar nuclei) แล้วพัฒนาไปเป็นเอนโดสเปิร์ม ซึ่งจะเป็นแหล่งอาหารให้เอมบริโอ ขณะเติบโตไปเป็นรากและยอด

ดอกเพศเมียของปาล์มน้ำมัน 1 ดอก จะมีอยู่ใน 1 รังไข่ ซึ่งจะพัฒนาไปเป็น 1 ผล และ 1 เมล็ด ในรังไข่จะมีไข่หลายใบ เรียกว่า ออวุล (ovule) ถ้าไข่ทุกใบได้รับการผสมสำเร็จทั้งหมด จะทำให้เอมบริโอที่พัฒนาไปเป็นหน่อที่งอกออกมาจากเมล็ดได้สูงสุดถึง 4 หน่อ ส่วนเมล็ดที่ปฏิสนธิได้ไม่ครบตามจำนวนของไข่ ก็จะมี 1-3 หน่อ เมล็ดที่สเปิร์มผสมกับไข่ไม่ติดเลย ก็จะไม่มีหน่อ จะมีเฉพาะเอมบริโอเท่านั้น ซึ่งเมล็ดดังกล่าวจะไม่สามารถงอกและเติบโตไปเป็นต้นกล้าได้

ภาพแสดงพัฒนาการของเอนโดสเปิร์มและเอมบริโอ

•  a) เมล็ดที่มี 3 ออวุล และปฏิสนธิสมบูรณ์จะมี 3 หน่อ
•  f, b, e) เมล็ดที่ปฏิสนธิได้เพียง 2 ออวุล
• c, d) เมล็ดที่ปฏิสนธิได้เพียง 1 ออวุล

ภาพแสดงพัฒนาของเอนโดสเปิร์ม

• a) 70 วันหลังผสมเกสร จะมีลักษณะเป็นวุ้น (gelation)
• b) 112 วันหลังผสมเกสร จะเริ่มหนืด (cartilaginous)
• c) 154 วันหลังผสมเกสร ลักษณะจะแข็ง (solid)
• d) 168 วันหลังผสมเกสร ลักษณะจะแข็งมาก

• a) ตำแหน่งของ ช่องเปิด (Germ pore, Gp) ที่เอมบริโอ (Embryo, Em) จะงอกทะลุออกไป และแหล่งอาหารสะสมของเมล็ด (Endosperm)
• b) ความยาวของเอมบริโอสูงสุด 3.04 มิลลิเมตร

กราฟแสดงพัฒนาการของเอนโดสเปิร์มและเอมบริโอ ในช่วง 0-56 วัน หลังการผสมเกสร เอมบริโอจะยังไม่เห็นเด่นชัด จนกระทั่งเริ่มพัฒนาคือมีความยาวที่วัดได้ในช่วง 56-112 วัน หลังจากนั้นความยาวของเอมบริโอจะคงที่ และมีความยาวสูงสุดที่ 3.04 มิลลิเมตร ที่ 168 วันหลังผสมเกสร เช่นเดียวกับการเพิ่มขึ้นของมวลของเอนโดสเปิร์มที่มีรูปแบบคล้ายกัน และมีน้ำหนักสูงสุดที่ 0.81 กรัม พบว่าช่วง 28-126 วันหลังผสมเกสร (อายุผลปาล์ม 1-4 เดือน) ผลปาล์มจะมีการขยายขนาดและเอนโดสเปิร์มมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว

จากผลงานวิจัย พอสรุปได้ว่า ช่วงเวลา 28-126 วัน หลังผสมเกสร ผลปาล์มจะมีการขยายขนาดอย่างรวดเร็ว ในช่วงเวลานี้ หากปาล์มได้รับ  น้ำ สภาพอากาศ และธาตุอาหาร ไม่เพียงพอและเหมาะสม จะส่งผลกระทบให้ทะลายปาล์มเติบโตได้จำกัดตามไปด้วย

ที่มา :
– Ngalle, H.B., J.M. Bell, G.F. Ngando-Ebongue, H. Eman-Evina, G.N. Ntsomboh and A. Nsimi- Mva. 2014. Morphogenesis of oil palm (Elaeis guineensis Jacq.) fruit in seed development. Journal of Life Sciences 8: 946-954.

แชร์บทความนี้